Thế nào là non nớt và trưởng thành về mặt cảm xúc (mature emotionally)?

Khi đọc quyển sách ′′Con cái trưởng thành có những bậc cha mẹ chưa trưởng thành về mặt cảm xúc." (Adult Children of Emotionally Immature Parents) của nhà tâm lý học lâm sàng Lindsay Gibson, mình khá tâm đắc chia sẻ của bà. Lindsay Gibson đã chỉ ra thẳng thắn rằng tuổi tác không liên quan đến mức độ trưởng thành cảm xúc của chúng ta mà chính là sự tự nhận thức của bản thân và cảm xúc của cha mẹ ảnh hưởng đến con cái như thế nào.

Theo Amazon thì đây là một cuốn sách được đánh giá là có tính đột phá vì nêu ra một vấn đề không nhiều người dám thừa nhận đồng thời mang đến cho người đọc cách chữa lành nỗi đau thơ ấu và tìm kiếm cuộc sống tốt đẹp hơn. Mấu chốt là mỗi người cần tách biệt và giải thoát bản thân khỏi tầm ảnh hưởng cảm xúc bởi cha mẹ.

Khi đọc quyển sách này mình thấy có hình ảnh khá nhiều bậc cha mẹ trong đó và dường như ít người biết được họ cũng đang bị ảnh hưởng bởi cảm xúc của cha mẹ hoặc vô thức tác động lên chính con cái của mình.

Cha mẹ không trưởng thành về mặt cảm xúc và những hệ lụy

Khi nói về vấn đề này, Dr. Nicole Lepera - tiến sĩ tâm lý chữa lành tại Mỹ cũng đã chỉ ra một sự thật là chúng ta đã được nuôi dưỡng bởi những bậc cha mẹ non nớt về cảm xúc và vì thế việc hiểu rằng chính chúng ta cũng có thể không trưởng thành về mặt cảm xúc là một sự thức tỉnh.

Sự non nớt về mặt cảm xúc (Emotionally immaturity) là kết quả của việc chúng ta không được dạy về khả năng tiêu hóa cảm xúc và giải phóng cảm xúc như: khả năng quản lý cảm xúc, lập ranh giới cá nhân khi giao tiếp và đạt được trạng thái cân bằng cảm xúc.

Chúng ta khó có thể trưởng thành về mặt cảm xúc nếu cha mẹ không đạt được trạng thái đó và dạy cho con mình.

Chúng ta khó có thể trưởng thành về mặt cảm xúc nếu luôn nghĩ mình chính là nguồn cơn mọi hành vi hoặc cảm xúc của những người khác (vì mình mà họ buồn, bực…). Sự thật là cảm xúc cũng như hành vi của người khác hoàn toàn không phải là trách nhiệm của chúng ta.

Tuy vậy lý do tại sao mà rất nhiều người trong chúng ta đã nghe được những điều này từ khi còn nhỏ: ′′Con làm mẹ điên lên rồi đấy′′ ′′Con sẽ làm cha mình buồn."

Mọi việc vẫn diễn theo cách đó và nếu không hiểu ra vấn đề để thay đổi thì chúng ta vẫn mãi là trẻ em trong hình hài người lớn như cách chúng ta đã làm trong những năm đầu đời.

Sau đây là một số điều cần lưu ý để mỗi người tự thực hành quản lý cảm xúc của mình:

1. Những trải nghiệm cảm xúc của chúng ta luôn có giá trị, ngay cả khi nó không được chia sẻ với bất cứ ai.

2. Sự bất đồng là một phần bình thường và tự nhiên trong trải nghiệm của con người. Đó không phải là mối đe dọa cho bản sắc cá nhân của chúng ta.

3. Cốt lõi của sự non nớt về mặt cảm xúc, là niềm tin rằng cái tôi làm trung tâm và mọi người làm điều gì đó cho chúng ta là vì chúng ta. Điều đáng mừng là tất cả chúng ta đều cần trải qua giai đoạn phát triển của cái tôi như một đứa trẻ này. Tuy vậy rất nhiều người lại không phát triển vượt qua được giai đoạn này.

4. Việc hít thở, thực hành thiền và viết nhật ký, tất cả đều có thể giúp chúng ta nhận thức rõ hơn và quản lý cảm xúc của mình tốt hơn.

5. Tất cả chúng ta đều sẽ cư xử theo những cách chưa trưởng thành về cảm xúc, đây mới chính là cuộc sống và là đặc điểm của con người. Tuy vậy khi đối mặt với quá trình này, chúng ta càng biết cách kết nối và yêu bản thân thì lại càng trở nên trưởng thành về mặt cảm xúc.

6. Tuổi tác không phải là sự phản chiếu của mức độ trưởng thành cảm xúc của chúng ta mà chính là sự tự nhận thức của bản thân.

Làm thế nào để phân biệt cảm xúc non nớt và sự trưởng thành về mặt cảm xúc?

Nếu bạn vẫn đang chưa biết các cảm xúc của mình là “trưởng thành” hay “trẻ con” thì hãy tham khảo bảng phân biệt của Dr. Nicho Lepera như sau

Ai cũng đều phải trải qua những lần cư xử như trẻ con hoặc khó kiểm soát được bản thân mình. Tuy nhiên hiểu về lý do mình có lối hành xử như vậy sẽ giúp chúng ta mở rộng thế giới quan và dần thoát khỏi cái bóng của cha mẹ mình. Tuy không thể thay đổi quá khứ và cha mẹ thì đã làm tốt nhất có thể vai trò của mình rồi nhưng chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi cách mình cảm nhận về cuộc sống trong hiện tại và tương lai để hướng tới cuộc sống tốt đẹp hơn.

My Nguyen

Chuyên gia tâm lý & chữa lành

Viết bài tham khảo nguồn: https://bit.ly/3pTsZad